Donald Tramp ikkinchi ma’muriyat uchun keng qamrovli rejalarga ega. Mana u nimani taklif qilmoqda

Bill Barrou tomonidan | Associated Press

VASHINGTON — Donald Tramp ikkinchi ma’muriyatida keng ko’lamli harakatlarni va’da qildi.

Saylangan prezident keng ko’lamli kun tartibini belgilab berdi, unda soliqlar, tartibga solish va madaniyat masalalariga an’anaviy konservativ yondashuvlar bilan savdoga nisbatan populistik moyillik va Amerikaning xalqaro rolidagi o’zgarishlar uyg’unlashadi.

Trampning kun tartibi, shuningdek, federal hukumatning fuqarolik huquqlari bo’yicha sa’y-harakatlarini qisqartiradi va prezident vakolatlarini kengaytiradi.

Tramp nimani taklif qilganiga qarang:

Immigratsiya

“Devor quring!” uning 2016 yilgi kampaniyasidan “tarixdagi eng yirik ommaviy deportatsiya dasturi” ni yaratdi. Tramp Milliy gvardiyadan foydalanishga va ichki politsiya kuchlarini bu sa’y-harakatlarda kuchaytirishga chaqirdi.

Shunga qaramay, Trump dastur qanday ko’rinishga ega bo’lishi va u faqat Qo’shma Shtatlardagi odamlarni noqonuniy ravishda nishonga olishini qanday ta’minlashi haqida bir nechta tafsilotlarni taklif qildi.

U bo’lajak abituriyentlar uchun “mafkuraviy tekshiruv” o’tkazdi va tug’ma fuqarolikni tugatdi, bu deyarli konstitutsiyaviy o’zgarishlarni talab qiladi. U “Meksikada qolish” siyosati, shuningdek, muhojirlarni sog’liqni saqlash nuqtai nazaridan cheklash va ko’pchilik musulmon davlatlardan kelgan abituriyentlarni qattiq cheklash yoki taqiqlash kabi birinchi muddatli amaliyotlarni qayta tiklashini aytdi.

Umuman olganda, yondashuv nafaqat noqonuniy migratsiyaga qarshi kurashadi, balki umuman immigratsiyani cheklaydi.

Abort

Tramp Oliy sudda ayolning homiladorlikni to’xtatish bo’yicha federal huquqini bekor qilgani va abort to’g’risidagi qonunni shtat hukumatlariga qaytarganligi uchun kredit olgani uchun ham abortni ikkinchi muddatga ustuvor vazifa deb hisobladi.

Trampning talabiga ko‘ra, GOP platformasi so‘nggi o‘n yilliklarda birinchi marta abortni milliy taqiqlashga chaqirmadi. Trampning ta’kidlashicha, federal darajada Roe va Ueydga qarshi kurashni bekor qilish kifoya.

Oktyabr oyida Tramp agar qonun uning ish stoliga yetib borsa, federal abortni taqiqlashga veto qo’yishini aytdi – bu bayonot u Demokratik nomzod Kamala Xarrisga qarshi sentabrdagi debatda qat’iy pozitsiyadan qochganidan keyingina qilgan.

Uning ma’muriyati Bayden ma’muriyati singari abort tabletkalarini, shu jumladan mifepristondan foydalanishni cheklashga qaratilgan qonuniy muammolardan agressiv tarzda himoya qiladimi yoki yo’qmi noma’lum.

Abortga qarshi himoyachilar ish haqini davom ettirmoqda huquqiy kurashlar Oziq-ovqat va farmatsevtika idorasining preparatni ma’qullashi, shuningdek agentlikning retsept bo’yicha yengil cheklovlari.

Trump, shuningdek, Baydenning shifoxonalar tibbiy favqulodda vaziyatlarda bo’lgan ayollarni, hatto taqiqlangan shtatlarda ham abort qilishni ta’minlashi kerakligi haqidagi ko’rsatmalarini bajarishi dargumon.

Soliqlar

Trampning soliq siyosati asosan korporatsiyalar va badavlat amerikaliklarga qaratilgan. Bu, asosan, uning 2017 yilgi soliq ta’mirlash muddatini uzaytirish haqidagi va’dasi bilan bog’liq, bir qator muhim o’zgarishlar, jumladan, korporativ daromad solig’i stavkasini hozirgi 21% dan 15% gacha tushirish.

Bu, shuningdek, Demokratik prezident Jo Baydenning eng badavlat amerikaliklarning daromad solig’ini oshirishni bekor qilishni va iqlim o’zgarishiga qarshi kurashish uchun mo’ljallangan energiya chora-tadbirlarini moliyalashtiradigan Inflyatsiyani kamaytirish to’g’risidagi qonunni bekor qilishni o’z ichiga oladi.

Ushbu siyosatlarga qaramay, Trump ishchi va o’rta sinf amerikaliklarga qaratilgan yangi takliflarga ko’proq e’tibor qaratdi: topilgan maslahatlar, ijtimoiy sug’urta maoshlari va qo’shimcha ish haqini daromad solig’idan ozod qilish.

Shunisi e’tiborga loyiqki, uning maslahatlar bo’yicha taklifi, Kongress uni qanday yozishi mumkinligiga qarab, eng ko’p maosh oluvchilarga o’zlarining maoshlarining bir qismini uchlik daromadi sifatida qayta tasniflash imkonini berish orqali soliq imtiyozlarini berishi mumkin. Bu istiqbol, eng ekstremal holatda, xedj-fond menejerlari yoki yuqori martabali advokatlar Trampning restoran serverlari, barmenlar va boshqa xizmat ko’rsatish xodimlari uchun mo’ljallangan siyosatidan foydalanishini ko’rishi mumkin.

Tariflar va savdo

Trampning xalqaro savdodagi pozitsiyasi jahon bozorlariga Amerika manfaatlariga zarar etkazuvchi ishonchsizlikdir.

U xorijiy tovarlarga 10% dan 20% gacha bo’lgan tariflarni taklif qiladi va ba’zi nutqlarida bundan ham yuqoriroq foizlarni tilga oldi.

U 2020 yil avgust oyida federal hukumatdan “asosiy” dori-darmonlarni faqat AQSh kompaniyalaridan sotib olishni talab qiluvchi ijro qarorini qayta tiklashga va’da beradi. U xitoylik xaridorlar tomonidan AQShda “har qanday hayotiy infratuzilma” xaridlarini blokirovka qilishga va’da beradi.

DEI, LGBTQ va fuqarolik huquqlari

Tramp LGBTQ fuqarolarining xilma-xilligiga va huquqiy himoyasiga ijtimoiy e’tiborni qaytarishga chaqirdi. U, shuningdek, federal moliyalashtirishdan tayanch sifatida foydalanib, hukumat institutlarida xilma-xillik, tenglik va inklyuzivlik dasturlarini tugatishga chaqirdi.

Transgender huquqlari bo’yicha Trump, odatda, “qizlar sportida o’g’il bolalar” ni tugatishga va’da beradi, uning ta’kidlashicha, bu amaliyot keng tarqalgan. Ammo uning siyosati miting nutqlaridagi standart olqishlar qatoridan ancha oshib ketadi.

Boshqa g’oyalar bilan bir qatorda, Trump Bayden ma’muriyatining IX titul fuqarolik huquqlarini himoya qilishni transgender talabalarga kengaytirish siyosatini bekor qiladi va u Kongressdan tug’ilishda faqat ikkita jins tan olinishini talab qilishni so’raydi.

Tartibga solish, federal byurokratiya va prezidentlik hokimiyati

Trump federal byurokratlarning rolini kamaytirishga va iqtisodiyot tarmoqlari bo’ylab tartibga solishni qisqartirishga intiladi.

U barcha tartibga soluvchi qisqartirishlarni iqtisodiy sehrli tayoqcha sifatida belgilaydi. U qazib olinadigan yoqilg’i ishlab chiqarish yo’lidagi to’siqlarni bartaraf etish, jumladan, barcha federal yerlarni qidirish uchun ochish orqali maishiy kommunal to’lovlarni keskin pasaytirishni va’da qilmoqda – garchi AQSh energiya ishlab chiqarish allaqachon rekord darajada bo’lsa ham.

Trump qoidalarni qisqartirish orqali uy-joy qurilishini yo’lga qo’yishni va’da qilmoqda – garchi qurilish qoidalarining aksariyati shtat va mahalliy hukumatdan kelib chiqadi. U, shuningdek, “ekstremistlarning bema’ni sud ishlarini” tugatishini aytdi.

Ushbu yondashuv ko’p jihatdan ijro etuvchi hokimiyat ta’sirini kuchaytiradi. Bu kuch to’g’ridan-to’g’ri Oq uydan keladi.

U minglab ishchilarni davlat xizmati himoyasidan tashqarida bo’lganlar deb tasniflash orqali federal ishchilarni ishdan bo’shatishni osonlashtiradi. Bu ishda ishtirok etayotgan xodimlar sonini kamaytirish orqali hukumatning qonunlar va qoidalarni qo’llash vakolatini zaiflashtirishi va qolganlarga sovuq ta’sir ko’rsatishi mumkin.

Tramp, shuningdek, prezidentlar Kongress pul ajratganidan keyin ham federal xarajatlarni nazorat qilish uchun eksklyuziv vakolatga ega ekanligini da’vo qilmoqda. Uning ta’kidlashicha, qonunchilarning byudjet harakatlari sarf-xarajatlar bo’yicha “chek belgilab qo’yadi, lekin bir qavat emas”, ya’ni prezidentning “qonunlarni sodiqlik bilan ijro etish” bo’yicha konstitutsiyaviy burchi pulni sarflash yoki sarflash bo’yicha o’z ixtiyorini o’z ichiga oladi. Bu talqin Kongress bilan sud kurashini tashkil qilishi mumkin.

Nomzod sifatida u, shuningdek, foiz stavkalarini belgilovchi mustaqil tuzilma bo‘lgan Federal zaxira tizimi ko‘proq prezidentlik vakolatiga bo‘ysunishini taklif qildi. Har qanday bunday harakat AQShning iqtisodiy va valyuta tizimlari qanday ishlashini sezilarli darajada o’zgartiradi.

Ta’lim

Ta’lim vazirligi ikkinchi Trump ma’muriyatida yo’q qilinishi kerak.

Bu Tramp Vashingtonni sinflardan chiqib ketishini xohlayotganini anglatmaydi. U hali ham, boshqa manevrlar qatorida, federal moliyalashtirishdan K-12 maktab tizimlariga xizmat muddatini bekor qilish va o’qituvchilar uchun ish haqini qabul qilish va ta’limning barcha darajalarida turli xil dasturlarni bekor qilish uchun bosim o’tkazish uchun vosita sifatida foydalanishni taklif qilmoqda.

U “tanqidiy irq nazariyasini, gender mafkurasini yoki boshqa nomaqbul irqiy, jinsiy yoki siyosiy tarkibni bolalarimizga targ’ib qiluvchi har qanday maktab yoki dastur uchun” federal mablag’ni tortib olishga chaqiradi.

Oliy ta’limda Tramp kollejlarni akkreditatsiyadan o’tkazish jarayonlarini o’z zimmasiga olishni taklif qilmoqda, bu harakatni u “marksistik manyaklar va jinnilarga” qarshi “maxfiy quroli” deb ta’riflaydi, deydi u oliy ta’limni nazorat qiladi.

Tramp oliy taʼlim jamgʻarmalarini maqsad qilib oldi va uning farmonlariga rioya qilmaydigan maktablarda “soliq solish, jarima solish va haddan tashqari yirik xususiy universitet jamgʻarmalari” orqali maktablardan “milliardlab va milliardlab dollar” undirishini aytdi. Bu, albatta, uzoq davom etgan huquqiy kurashlar bilan yakunlanadi.

Boshqa siyosat sohalarida bo’lgani kabi, Tramp aslida oliy ta’limda federal hokimiyatni cheklashni emas, balki uni kuchaytirishni taklif qilmoqda. U musodara qilingan vaqf pullarini barcha amerikaliklarga o’qish to’lovisiz kollej ma’lumotlarini taqdim etadigan onlayn “Amerika Akademiyasi” ga yo’naltirishga chaqiradi. “Bu mutlaqo nosiyosiy boʻladi va hech qanday uygʻonish yoki jihodga yoʻl qoʻyilmaydi — bularning hech biriga yoʻl qoʻyilmaydi”, dedi Tramp 2023-yil 1-noyabr kuni.

Ijtimoiy xavfsizlik, Medicare va Medicaid

Tramp keksa amerikaliklarga moʻljallangan va har yili federal xarajatlarning eng katta qismi boʻlgan mashhur dasturlar boʻlgan Ijtimoiy taʼminot va Medicare dasturlarini himoya qilishini taʼkidlamoqda.

Uning maslahatlar va qo’shimcha ish haqini soliqqa tortmaslik haqidagi taklifi Ijtimoiy ta’minot va Medicarega qanday ta’sir qilishi haqida savollar bor. Agar bunday rejalar oxir-oqibat faqat daromad solig’ini o’z ichiga olgan bo’lsa, huquq dasturlari ta’sir qilmaydi.

Ushbu ish haqini ish haqi soliqlaridan ozod qilish Ijtimoiy sug’urta va Medicare xarajatlarini moliyalashtirish oqimini kamaytiradi. Ushbu kampaniya davomida Trump Medicaid haqida kam gapirdi, ammo uning birinchi ma’muriyati shtatlarga oluvchilar uchun ish talablarini kiritishga ruxsat berib, dasturni qayta shakllantirdi.

Imkoniyatli parvarish qonuni va sog’liqni saqlash

2015 yildan beri Tramp “Affordable Care Act” va uning subsidiyalangan tibbiy sugʻurta bozorlarini bekor qilishga chaqirmoqda.

Sentyabr oyida u “reja tushunchalari” borligini ta’kidladi. Kampaniyaning so’nggi bosqichlarida Tramp AQSh qishloq xo’jaligida qo’llaniladigan vaksinalar va pestitsidlarni uzoq vaqtdan beri tanqid qilgan sobiq prezidentlikka nomzod Robert Kennedi bilan ittifoq tuzdi. Tramp bir necha bor yig‘ilganlarga Kennediga “Amerikani yana sog‘lomlashtirish” vazifasini qo‘yishini aytdi.

Tramp Kennedini sog‘liqni saqlash kotibi etib tanladi.

Iqlim va energiya

Iqlim o’zgarishini yolg’on deb da’vo qiladigan Trump, Bayden davridagi AQShning qazib olinadigan yoqilg’iga bog’liqligini kamaytirish uchun toza energiyaga sarflangan mablag’ni portlamoqda.

U energiya siyosatini va transport infratuzilmasi xarajatlarini qazib olinadigan yoqilg’ilarga bog’lashni taklif qiladi: yo’llar, ko’priklar va yonuvchi dvigatelli transport vositalari. “Matkap, bolam, burg’ulash!” Tramp mitinglarida muntazam kuylash edi.

Trampning aytishicha, u elektr transport vositalariga qarshi emas, lekin EV bozorining rivojlanishini rag’batlantirish uchun Baydenning barcha rag’batlarini to’xtatishga va’da beradi. Trump, shuningdek, Bayden davridagi yoqilg’i samaradorligi standartlarini bekor qilishga va’da beradi.

Ishchilarning huquqlari

Tramp va saylangan vitse-prezident J.D.Vens o’z chiptalarini amerikalik ishchilarga imtiyoz sifatida belgiladi. Ammo Tramp ishchilarning kasaba uyushmalariga birlashishini qiyinlashtirishi mumkin.

Avtomobil ishchilarini muhokama qilishda Trump deyarli faqat Baydenning elektr transport vositalariga bo’lgan intilishiga e’tibor qaratdi. U kasaba uyushmalari haqida gapirganda, ko’pincha “kasaba uyushmalari boshliqlari va bosh direktorlar”ni “bu halokatli elektromobil sxemasi” ga sherik sifatida birlashtirardi.

2023-yil 23-oktabrdagi bayonotida Tramp Birlashgan avtomobil ishchilari haqida: “Men sizga aytamanki, siz bu to‘lovlarni to‘lamasligingiz kerak”, dedi.

Milliy mudofaa va Amerikaning dunyodagi o’rni

Trampning dunyo ishlariga ritorika va siyosat yondashuvi AQSh Ikkinchi Jahon Urushidan beri bo’lganidan ko’ra ko’proq diplomatik, harbiy jihatdan aralashmaslik va iqtisodiy jihatdan proteksionistikdir.

Tafsilotlar yanada murakkabroq.

U armiyani kengaytirishga va’da beradi, Pentagon xarajatlarini tejamkorlik harakatlaridan himoya qilishga va’da beradi va yangi raketaga qarshi mudofaa qalqoni – Sovuq urush davridagi Reygan davridagi eski g’oyani taklif qiladi.

Tramp Rossiyaning Ukrainadagi urushini qanday qilib tugatilishini tushuntirmasdan turib turib turibdi.